Trong quá trình vận hành, tổ máy phát điện có thể gặp phải một số sự cố hoặc tình huống bất thường. Nếu không xử lý kịp thời, những sự cố này có thể dẫn đến hư hỏng thiết bị, gián đoạn sản xuất, thậm chí gây ra tai nạn về an toàn. Do đó, việc hiểu rõ trong những trường hợp nào cần dừng khẩn cấp tổ máy phát điện là vô cùng quan trọng. Bài viết này sẽ trình bày chi tiết những tình huống phổ biến cần phải dừng máy phát điện khẩn cấp, nhằm giúp các doanh nghiệp và cán bộ quản lý thiết bị nâng cao mức độ an toàn trong quản lý vận hành.

1. Tổ máy phát điện vận hành quá tải
Nếu tổ máy phát điện vận hành trong tình trạng quá tải trong thời gian dài, sẽ gây thiệt hại nghiêm trọng cho thiết bị. Quá tải khiến nhiệt độ động cơ tăng cao, tải vượt quá giới hạn thiết kế, từ đó có thể dẫn đến hư hỏng các bộ phận bên trong máy và rút ngắn tuổi thọ thiết bị. Do đó, khi tải của máy phát điện vượt quá mức định mức, cần phải dừng máy ngay để kiểm tra, tránh sự cố nghiêm trọng.

Giải pháp: Sử dụng thiết bị giám sát tải để kiểm tra kịp thời tình trạng tải của tổ máy, đảm bảo thiết bị hoạt động trong giới hạn tải an toàn.

2. Hệ thống làm mát gặp sự cố
Khi hệ thống làm mát của máy phát điện gặp trục trặc, máy sẽ không thể tản nhiệt hiệu quả, khiến nhiệt độ tăng nhanh, có thể gây quá nhiệt hoặc thậm chí cháy nổ. Các sự cố như lưu lượng chất làm mát không đủ, bộ làm mát bị tắc hay bơm nước gặp sự cố đều yêu cầu phải dừng máy ngay lập tức.

Giải pháp: Kiểm tra định kỳ hệ thống làm mát, bao gồm mức chất làm mát, lưu lượng và tình trạng sạch sẽ của bộ làm mát, để đảm bảo hoạt động bình thường.

3. Hệ thống bôi trơn bị hỏng
Hệ thống bôi trơn là "mạch máu sống" của tổ máy phát điện. Nếu nguồn cung cấp dầu bôi trơn gặp trục trặc, như áp suất dầu thấp, lượng dầu không đủ hoặc chất lượng dầu kém, các bộ phận bên trong động cơ sẽ bị mài mòn nhanh chóng, dẫn đến hỏng hóc nghiêm trọng. Khi hệ thống bôi trơn có vấn đề, cần phải dừng máy ngay để kiểm tra.

Giải pháp: Thường xuyên kiểm tra áp suất và mức dầu bôi trơn, sử dụng dầu chất lượng cao để đảm bảo hệ thống hoạt động ổn định.

4. Rung động bất thường của tổ máy
Nếu trong quá trình vận hành, tổ máy phát điện rung lắc mạnh sẽ gây hao mòn lâu dài cho thiết bị, thậm chí khiến các bộ phận bị lỏng hoặc gãy, nghiêm trọng hơn có thể dẫn đến hỏng hóc toàn bộ máy. Nguyên nhân thường là do hư hỏng linh kiện bên trong, vòng bi bị mòn hoặc hệ thống truyền động gặp sự cố. Khi phát hiện rung bất thường, cần dừng máy để kiểm tra ngay.

Giải pháp: Kiểm tra định kỳ các bộ phận cơ khí của tổ máy, đảm bảo các bộ phận hoạt động ổn định, tránh xảy ra hiện tượng rung.

5. Vấn đề hệ thống nhiên liệu
Các sự cố như tắc nghẽn đường nhiên liệu, kim phun gặp trục trặc hoặc nguồn cung nhiên liệu không ổn định sẽ khiến máy phát điện không thể hoạt động bình thường hoặc khó khởi động. Khi gặp sự cố về hệ thống nhiên liệu, cần phải dừng máy ngay để kiểm tra, tránh làm hư hại động cơ hoặc gây tai nạn nghiêm trọng.

Giải pháp: Kiểm tra định kỳ hệ thống nhiên liệu, vệ sinh đường ống nhiên liệu và kim phun để đảm bảo nguồn cung cấp nhiên liệu ổn định.

6. Hệ thống điện gặp sự cố
Hệ thống điện là bộ phận quan trọng của tổ máy phát điện. Bất kỳ sự cố nào liên quan đến điện đều có thể ảnh hưởng đến hoạt động của máy, chẳng hạn như điện áp không ổn định, dây dẫn lỏng lẻo hoặc bộ điều khiển điện bị lỗi. Những sự cố này cần được xử lý kịp thời bằng cách dừng máy, tránh cháy nổ hoặc hư hỏng thiết bị.

Giải pháp: Thường xuyên kiểm tra hệ thống điện, bao gồm dây cáp, mối nối, độ ổn định của điện áp và dòng điện để đảm bảo hệ thống vận hành bình thường.

7. Xuất hiện tín hiệu cảnh báo từ máy
Máy phát điện hiện đại thường được trang bị các cảm biến để giám sát tình trạng vận hành theo thời gian thực. Khi hệ thống phát hiện các tình huống bất thường như nhiệt độ cao, áp suất thấp… sẽ phát ra tín hiệu cảnh báo. Nếu cảnh báo kéo dài và tình trạng nghiêm trọng, cần dừng máy ngay để tránh tổn thất lớn hơn.

Giải pháp: Nắm rõ và hiểu hệ thống cảnh báo của máy phát điện, kịp thời xác định nguyên nhân khi có cảnh báo và xử lý sự cố một cách khẩn cấp.

Hiểu rõ các điều kiện cần dừng khẩn cấp tổ máy phát điện sẽ giúp cán bộ quản lý thiết bị phát hiện kịp thời các vấn đề và áp dụng biện pháp xử lý phù hợp, từ đó ngăn ngừa tai nạn xảy ra. Việc bảo trì và bảo dưỡng định kỳ tổ máy phát điện là yếu tố then chốt để đảm bảo thiết bị vận hành ổn định và kéo dài tuổi thọ. Thông qua việc giám sát, kiểm tra và bảo dưỡng hợp lý, có thể giảm thiểu các sự cố bất ngờ, đồng thời nâng cao độ ổn định và an toàn trong quá trình vận hành máy phát điện.